Modernizacja wałów przeciwpowodziowych

19.07 wziąłem udział w spotkaniu dotyczącym modernizacji wału przeciwpowodziowego na terenie naszej gminy. Założenia projektowe przedstawił wykonawca - firma BIPROMEL Spółka z o.o. z Warszawy. W spotkaniu ponadto udział wzięli: Aneta Gawin – Pierwszy Zastępca Burmistrza, Krzysztof Sulikowski - Referat ds. bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego Straży Miejskiej w Łomiankach oraz radni: Tomasz Dąbrowski, Grzegorz Bryk i Jerzy Serzysko.
 
Postaram się przełożyć techniczne aspekty związane z uzgodnieniami w sposób, możliwie zrozumiały... ?
 
Główne założenia do projektu:
  • modernizacja odbędzie się po starym śladzie wału;
  • dla obszarów chronionych uzyskane zostaną jak największe i najlepsze zabezpieczenia;
  • główny nacisk położony zostanie na zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców poprzez modernizację wału. Kwestią drugorzędną pozostaje poprawa warunków komunikacyjnych w obrębie inwestycji.
Dane szczegółowe:
  • Długość projektowanego odcinka to 11,335 km.
  • Szerokość korony wału po przebudowie to 3,5 m.
  • Zastosowana zostanie metoda zabezpieczenia CDMM tj. przegroda przeciwfiltracyjna na całej długości wału.
  • Parametry przegrody: dł. 11,315 km, wys. 12 m., szer. 0,4 m.
  • Pas eksploatacyjny w koronie wału szer. 2,5 m. wraz z przejazdami wałowymi szer. 4 m. wyłożone kostką betonową z krawężnikami.
  • Pas eksploatacyjny (droga techniczna) u podnóża skarpy odpowietrznej z kruszywa szer. 4 m. wraz z tzw. "mijankami" szer. do 7 m. (co 500 m.).
  • Podniesiona zostanie korona wału do poziomu wymaganego przepisami.
  • Umocniony zostanie korpus wału poprzez zastosowanie stalowej siatki powlekanej (zabezpieczenie przed zwierzętami ryjącymi nory). Siatka zamontowana pod warstwą humusu w celu zabezpieczenia jej przed UV.
  • Wyremontowany zostanie przepust w okolicy jez. Dziekanowskiego.
Do projektu wykonane zostały badania geotechniczne (nawierty) oraz niezbędne obliczenia stateczności i filtracji. Inwestycja podzielona została na dwa etapy (z przerwą w okresie lęgowym, zgodnie z wymogiem środowiskowym. I etap - od strony Burakowa do przepustu. II etap - remont przepustu i modernizacja wału do granicy z Czosnowem.
 
Organizatorom spotkania zadałem następujące pytania:
 
W gminie Łomianki część dróg technicznych jest we władaniu osób prywatnych. Jak kwestie te rozwiąże inwestor?
Inwestycja prowadzona jest zgodnie ze specustawą (inwestycja celu publicznego). Pozwala to na przejęcie takiego pasa drogi (wykupienie) bez wstrzymywania inwestycji. Wykonana została mapa do celów projektowych z ustaleniem granic. Będzie ona wykorzystana w procesie wywłaszczeń (za odszkodowaniem).
 
Czy drogi techniczne zostaną wyłączone z użytkowania (nie dotyczy dojazdów do posesji oraz pojazdów uprzywilejowanych)?
Tak. Chcemy uniknąć sytuacji, która powoduje, że wał jest w tej chwili niszczony.
 
Czy planowana inwestycja łączy się z inwestycją wykonaną w Czosnowie?
Tak. Wyremontowany zostanie lewy odcinek wału na całej jego długości.
 
Co ile metrów były robione odwierty?
Co 200 metrów. Wykorzystane zostały dodatkowo badania archiwalne, co dodatkowo spowodowało zagęszczenie punktów odwiertów.
 
Czy zaprojektowana przegroda dochodzi do poziomu gruntu?
Przegroda zamontowana zostanie centralnie w osi wału - od korony wału (ok. 30 cm poniżej) i dojdzie do głębokości poniżej poziomu gruntu.
 
Na jakim etapie jest opracowanie projektu i czy nie są zagrożone terminy wyznaczone umową dla tej części inwestycji?
Projekt budowlany został już wykonany i przekazany inwestorowi. Wiele jednak zależy od decyzji administracyjnych. Trwają obecnie prace nad projektem wykonawczym (szczegółowym). Inwestor wystąpił już z wnioskiem o decyzję środowiskową. Wszczęte zostało już też postępowanie.
 
Jak dziś wygląda kwestia prognozy finansowania prac budowlanych?
Projekt będzie kosztował, wg kosztorysu inwestorskiego, ok 135 mln zł. Z uwagi na sytuację geopolityczną na dziś, trudno jednak przewidzieć, jaka będzie wartość końcowa inwestycji. Zadanie to Państwowe Gospodarstwo Wodne "Wody Polskie" wpisało inwestycję do wszystkich możliwych perspektyw finansowych zewnętrznych. Zgłoszone zostało również w rządowym krajowym programie przeciwpowodziowym. Finansowanie inwestycji z bieżących środków nie jest możliwe. Wiązałoby się to bowiem z dodatkowym (poza założonym) jej etapowaniem.
 
Czy technologia modernizacji naszego odcinka wału jest podobna do tej stosowanej obecnie w innych miejscach, np. w Jabłonnej?
W dokumentacji projektowej zastosowano takie same założenia. Dla przykładu wał przeciwpowodziowy w gminie Czosnów jest wzmocniony z zastosowaniem starszej technologii DSM (tzw. kolumnowej). Korona wału nie została tam wzmocniona.
 
W pewnych miejscach skarpy po stronie odwodnej naszego wału zaobserwować można wrastające konary położonych już spróchniałych drzew. Czy to zostanie w jakiś sposób zabezpieczone?
W trakcie wykonywania nadbudowy, wierzchnia warstwa gruntu zostanie zdjęta. Wszystkie widoczne ubytki zostaną uzupełnione. Skarpa zostanie dodatkowo zagęszczona dynamicznie.
 
Czy wykonany projekt ma jakiś okres ważności, w którym będzie mógł być realizowany?
Spodziewamy się, że przez najbliższych 10-20 lat zastosowana technologia nie zostanie żadną inną zastąpiona. Na etapie wyboru wykonawcy inwestor może dopuścić zmianę technologii w zakresie istniejącego opracowania dokumentacji.
 
Jak długo będzie trwała realizacja przedsięwzięcia?
Dokumentacja wykonana zostanie jeszcze w bieżącym roku. W 2023 r. planowane jest uzyskanie decyzji pozwolenia na realizację inwestycji. Dalej zakłada się pozyskanie środków i rozpoczęcie inwestycji. Pierwszy etap - 2 lata, rok przerwy, drugi etap - kolejne 2 lata. Dlaczego jeden etap (odcinek 5 km.) wykonuje się przez dwa lata? Inwestycja realizowana jest na obszarze chronionym. Prace muszą być wykonywane poza okresem lęgowym ptaków i poza okresem zimowym z uwagi na brak możliwości skutecznego zagęszczania terenu i budowy przesłony (powyżej 5 st.).
 
Marcin ETIENNE
 
Fot. Mapa zagrożenia i ryzyka awarii wału (źródło: BIPROMEL Spółka z o.o.).
 
Fot. Przekrój wału - stan istniejący i stan projektowany (źródło: BIPROMEL Spółka z o.o.).
 
Fot. Mapa poglądowa (źródło: BIPROMEL Spółka z o.o.).
 
Fot. Technologia DSM zastosowana w Czosnowie (fot. https://tempwww.pl/index.php/kolumny-dsm#prettyPhoto/0).
 
Fot. Technologia CDMM zastosowana dla modernizacji wałów w Gminie Łomianki. Po koronie wału jedzie maszyna, która nożem zagłębia się na ok. 5 metrów. Dalej następuje mieszanie betonitu (rodzaj gruntu mineralnego) z cementem tworząc jednolite spoiwo. Wytrzymałość nacisku to ok 1 MPa. (fot. https://www.dabi.pl/pl/technologie/cdmm-trencher).
 
Marcin Etienne

Twórca strony. Z wykształcenia informatyk. Absolwent Wyższej Szkoły Bankowej w Warszawie. Radny kadencji: 2010-14, 2014-18, 2018-23. Przewodniczący Komisji Społecznej, Wiceprzewodniczący Komisji Bezpieczeństwa.